Το Μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής ή Παναγίας Καλαμιώτισσας βρίσκεται πάνω στο στενό ισθμό που χωρίζει τον κύριο όγκο του νησιού από τη χερσόνησο του Καλάμου. Είναι χτισμένο στη θέση του επιφανούς αρχαίου ναού του Απόλλωνα Αιγλήτη, ο οποίος συνδεόταν με το άστυ με τη λιθόστρωτη Ιερά Οδό (τμήματα της σώζονται μέχρι σήμερα). Σώζονται σε αρκετό ύψος τμήματα της τοιχοποιίας τόσο του ίδιου του ναού όσο και του περιβόλου του, που αποτελούν τμήματα και του σημερινού περιβόλου της Μονής.
Από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας ως τις μέρες μας, η Μονή λειτουργεί ως προσκύνημα με εξαιρετική απήχηση μέσα κι έξω από τα όρια της Ανάφης. Εκεί γίνεται στις 7-8 Σεπτεμβρίου το μεγάλο πανηγύρι του νησιού.
