Το Λαογραφικό Μουσείο Σαμοθράκης βρίσκεται στη Χώρα και στεγάζεται σε παραδοσιακό κτίσμα του 19ου αιώνα, δίπλα στη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου. Το κτίσμα ανήκει στο Δήμο Σαμοθράκης και προήλθε από δωρεά του Ελληνοαμερικάνου Δημητρίου Ασδράνια το 1952.
Στο ισόγειο του μουσείου θα θαυμάσετε τα σύνεργα του «Κεχαγιά» (όπως λέγεται ο κτηνοτρόφος στη Σαμοθράκη), διάφορα γεωργικά εργαλεία, εργαλεία για την επεξεργασία της κλωστής και τον παραδοσιακό αργαλειό. Ανεβαίνοντας στον πρώτο όροφο του Λαογραφικού Μουσείου ο επισκέπτης βλέπει την αναπαράσταση ενός Σαμοθρακίτικου νοικοκυριού, με ανάμεικτα στοιχεία (λαϊκά και αστικά).
Το μονόχωρο δωμάτιο το οποίο φιλοξενεί την κουζίνα, το καθιστικό και την κρεβατοκάμαρα ήταν το τυπικό σαμοθρακίτικο σπίτι. Δεσπόζουσα θέση έχει η ξύλινη «μεσάνδρα» των αρχών του 20ου αι. εντοιχισμένη ντουλάπα που συναντούσες σε όλα τα σαμοθρακίτικα σπίτια. Τους τοίχους στολίζουν «μαρχαμάδες» (μεταξωτές και βαμβακερές υφαντές πετσέτες) και πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Η «γωνιά» (κουζίνα) με το τζάκι, το σοφρά και όλα εκείνα που χρειάζεται μια νοικοκυρά για την προετοιμασία του φαγητού.
Το καθιστικό με τον ξύλινο καναπέ και το τραπεζάκι (έπιπλα που συναντούσε κανείς μόνο σε σπίτια εύπορων οικογενειών) και το σιδερένιο κρεβάτι του 1929 που είναι σκεπασμένο με ολομέταξη κουβέρτα αποτελούν νεότερα στοιχεία σε σχέση με το τυπικό παραδοσιακό νοικοκυριό και εμφανίζονται στη Σαμοθράκη από την εποχή του μεσοπολέμου και μετά. Στο Λαογραφικό μουσείο υπάρχουν επίσης και οι τοπικές φορεσιές. Η ανδρική αποτελείται από τα τσιρβούλια (τσαρούχια), τα καλτσούνια, τη βράκα, το Ζναρ, το πκαμσιού, το Γιλέκι, τον Αμπά (σακκάκι) και το σκούφο. Η γυναικεία φορεσιά είναι πολύ απλή αλλά όμορφη. Γαλάζια ή κόκκινη ή πράσινη απλή φούστα με ζώνη όπου φαντάζουν οι γνωστές ασημένιες φουσκωτές πόρπες. Στο κεφάλι φοράνε ένα απλό άσπρο μαντήλι σαν πέπλο που πέφτει στη ράχη και στους ώμους πάνω από τα μακριά μαλλιά.
Τα πανέμορφα σεντούκια και διακοσμητικά πιάτα είχαν έρθει στο νησί τα περισσότερα από τα παράλια της Μικράς Ασίας. Πλούσια επίσης είναι και η συλλογή υφαντών με τα ολόμαλλα κιλίμια, τα βαμβακερά στρωσίδια, τα βαμβακομέταξα και μεταξωτά των οποίων η πρώτη ύλη επεξεργαζόταν στη Σαμοθράκη. Τέλος το ξυλόγλυπτο εικονοστάσι των αρχών του 20ου αι. με σπάνιες εικόνες του περασμένου αιώνα που προέρχονται από τις εκκλησίες του νησιού. Το εικονοστάσι με την κρεμαστή καντήλα και την στεφανοθήκη δεν έλειπε από κανένα σαμοθρακίτικο σπίτι.
Ωράριο επισκέψεων
Το Λαογραφικό Μουσείο λειτουργεί κατά τους θερινούς μήνες καθημερινά, 08:00-14:00 & 17:30-23:45.
